Konserwanty to grupa substancji, bez których większość kosmetyków nie mogłaby bezpiecznie funkcjonować na rynku. Ich rolą jest ochrona produktu przed zepsuciem mikrobiologicznym, a tym samym zapewnienie bezpieczeństwa użytkowników. Jednocześnie część konserwantów budzi kontrowersje ze względu na potencjalne działania niepożądane. Jak więc wybrać odpowiedni konserwant do swojego kosmetyku? Przyjrzyjmy się bliżej temu tematowi.
Czym są konserwanty i po co się je stosuje?
Konserwanty to substancje dodawane do produktów w celu zahamowania rozwoju mikroorganizmów (bakterii, grzybów, pleśni), a przez to przedłużenia trwałości kosmetyku i zapewnienia jego bezpieczeństwa mikrobiologicznego.
Kosmetyki to bardzo dobre środowisko do rozwoju drobnoustrojów – zawierają wodę, składniki odżywcze, mają sprzyjające pH. Bez odpowiedniej ochrony szybko uległyby zepsuciu, a stosowanie skażonych produktów mogłoby prowadzić do infekcji lub podrażnień skóry.
Dlatego prawo wymaga, aby każdy kosmetyk zawierający wodę i inne składniki podatne na skażenie mikrobiologiczne był odpowiednio zakonserwowany. Wyjątkiem są produkty czysto olejowe lub zawierające wysokie stężenie alkoholu. Konserwanty muszą być stosowane w bezpiecznym, ale skutecznym stężeniu, gwarantującym stabilność kosmetyku w trakcie całego okresu przydatności do użycia.
Rodzaje konserwantów stosowanych w kosmetykach
W produkcji kontraktowej kosmetyków stosuje się wiele różnych substancji konserwujących. Do najpopularniejszych należą:
- Parabeny (Methyl-, Ethyl-, Propyl-, Butylparaben) – szeroko stosowane od lat, skuteczne wobec bakterii i grzybów, kontrowersyjne ze względu na potencjalne działanie estrogenowe. Stosowane stężenie: 0,4% (jeden) – 0,8% (mieszanina).
- Fenoksyetanol – syntetyczny konserwant, popularny zamiennik parabenów, skuteczny wobec bakterii Gram+ i Gram-, mniej wobec grzybów. Może działać drażniąco w wyższych stężeniach. Stosowany do 1%.
- Alkohole benzylowe (Benzyl Alcohol) – występuje naturalnie w niektórych olejkach eterycznych, działa przeciwbakteryjnie i przeciwgrzybiczo. Może powodować podrażnienia. Stosowany do 1%.
- Kwas dehydrooctowy i jego sole (Dehydroacetic Acid, Sodium Dehydroacetate) – skuteczne w szerokim zakresie pH, dobrze tolerowane przez skórę. Stosowane do 0,6%.
- Pochodne glicyny (Diazolidinyl Urea, Imidazolidinyl Urea) – tzw. konserwanty formaldechydowe, mogą uwalniać śladowe ilości formaldehydu. Skuteczne, ale kontrowersyjne. Stosowane do 0,6%.
- Konserwanty naturalne (ekstrakty z rośliny Lonicera Caprifolium, Populus Tremuloides, Calendula Officinalis) – pochodzenia roślinnego, delikatne dla skóry, ale często mniej skuteczne od syntetycznych. Wymagane wyższe stężenia.
Inne często spotykane konserwanty to metyloizotiazolinon (MIT), metyloizotiazolinon (CIT), diasolinian sodu, sorbinian potasu, kwas sorbowy.
W recepturowaniu kosmetyków stosujemy szereg nowoczesnych systemów konserwujących, odpowiednio dobranych do rodzaju receptury i specyfiki produktu. Korzystamy zarówno z konserwantów syntetycznych, jak i naturalnego pochodzenia, kładąc nacisk na skuteczność, ale i bezpieczeństwo oraz komfort stosowania.
Jak wybrać odpowiedni konserwant?
Wybierając system konserwujący do receptury, należy wziąć pod uwagę:
- Rodzaj produktu (emulsja O/W, W/O, żel, tonik itp.)
- pH receptury
- Obecność innych składników aktywnych i ich kompatybilność
- Grupę docelową (np. dzieci, skóra wrażliwa)
- Pożądany okres trwałości (PAO)
- Opakowanie (słoiczek, butelka z pompką, tuba)
- Akceptowalność składu (preferencje wegetarian, wegan)
Kluczowe jest, aby wybrany konserwant lub ich kombinacja chroniły produkt w zakresie wszystkich potencjalnych drobnoustrojów (bakterie tlenowe i beztlenowe, grzyby, drożdże), a jednocześnie były bezpieczne i dobrze tolerowane w stosowanym stężeniu.
Niestety nie ma konserwantów idealnych – wszystkie mają swoje wady i zalety. Parabeny są bardzo skuteczne, ale budzą obawy część konsumentów. Konserwanty naturalne mają lepszy PR, ale często wymagają wyższych stężeń i nie chronią tak szeroko spektrum mikroorganizmów.
Dlatego tak ważne jest indywidualne podejście i dobór konserwantów pod konkretną recepturę. W laboratorium kosmetycznym, dzięki wieloletniemu doświadczeniu w opracowywaniu formulacji, potrafimy dobrać optymalne konserwanty do każdego rodzaju kosmetyku – skutecznie chroniące produkt, a jednocześnie bezpieczne i najlepiej akceptowalne dla odbiorców.
Pomagamy też w doborze opakowań, które dodatkowo chronią produkty i pozwalają zminimalizować stężenia konserwantów – np. opakowania airless czy tuby, które ograniczają kontakt kosmetyku z powietrzem i drobnoustrojami.
Jeśli masz wątpliwości, jakie konserwanty sprawdzą się w Twoim produkcie – skontaktuj się z nami. Eksperci z działu badań pomogą dobrać optymalny system, poparty badaniami stabilności i kompatybilności. Z nami Twoje receptury będą skutecznie chronione, bezpieczne mikrobiologicznie i zgodne z najnowszymi trendami w branży kosmetycznej.